Feedback van het tweede overleg Preventie en gezondheidsbevordering

Het tweede thematisch overleg over preventie en gezondheidsbevordering vond plaats op 12 december. Aan dit overleg namen 12 professionals uit de welzijns- en gezondheidssector deel.

Geïnspireerd door de discussies die plaatsvonden tijdens de eerste bijeenkomst in september, stonden er twee vragen centraal bij de deelnemers:

1.     Hoe kunnen we ervoor zorgen dat bewoners aan welzijnsbevorderende groepsactiviteiten in de zorgzone deelnemen?

2.     Hoe kunnen bewoners beter in staat stellen om met hun huisvestingsproblemen om te gaan?

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat bewoners aan welzijnsbevorderende groepsactiviteiten deelnemen?

Uit een mapping van activiteiten die helpen om sociale banden te onderhouden, lichaamsbeweging en gezond eten aan te moedigen enz. die werd opgesteld door het team en werd voorgesteld tijdens TO #1 kwamen twee vaststellingen naar voren. Ten eerste is geen brug tussen het aanbod aan collectieve welzijnsbevorderende activiteiten en de professionals die deze kunnen doorgeven aan hun begunstigden. Ten tweede zijn er veel kwetsbare begunstigden die niet uit zichzelf naar de voorzieningen gaan die de activiteiten aanbieden.

Om die twee uitdagingen aan te pakken, werden twee subvragen in kleine groepen met de deelnemers besproken:

a.     Hoe kunnen professionals op de hoogte worden gebracht van de aangeboden activiteiten en hoe kunnen ze worden aangemoedigd om ze met de begunstigden te delen?

In de plenaire discussie werden in de eerste plaats de professionals bepaald die de collectieve activiteiten die in de zorgzone worden aangeboden bij de begunstigden zouden kunnen promoten: huisartsen, maatschappelijk werkers (OCMW, sociale diensten, CGG, ziekenhuizen enz.), kinesitherapeuten, eerstelijnspsychologen, ergotherapeuten uit de buurt, professionals of vrijwilligers die bij mensen thuis komen (verpleegkundigen, gezinshulpen, mobiele teams enz.), apothekers, gemeenschapswachten, conciërges in gebouwen, 0,5-lijn enz.

Hoe kan het aanbod aan activiteiten in de zorgzone bekend worden gemaakt en kunnen deze professionals worden aangemoedigd om hun gebruikers hierover te vertellen?

·                    In de subgroepen wezen de deelnemers op het belang van het centraliseren van de informatie in een tool (bv. een online platform) die de professionals eenvoudig en snel kunnen raadplegen.

·                    Als het mogelijk zou zijn om begunstigden naar een fysieke locatie te leiden waar het aanbod van collectieve activiteiten aan hen gepresenteerd wordt, zouden professionals naar één betrouwbare bron kunnen verwijzen en zouden begunstigden ook de tijd kunnen nemen om een activiteit te vinden die echt bij hun behoeften past.

·                    Voorschriften voor sociale activiteiten worden ook genoemd om groepsactiviteiten voor patiënten waardevoller te maken. Dit zijn symbolische voorschriften die door de huisarts worden verstrekt, maar ze zouden ook door andere professionals kunnen worden opgesteld, zoals een kinesitherapeut of maatschappelijk werker.

b.    Hoe kunnen kwetsbare groepen worden ondersteund om hun toegang tot activiteiten te vergemakkelijken?

De subgroep bracht de kwetsbare groepen in kaart: mensen met cognitieve problemen, mensen met mobiliteitsproblemen, nieuwkomers, thuislozen, mensen zonder verblijfsvergunning en geïsoleerde mensen in het algemeen.

De subgroep keek ook naar de obstakels die deze mensen ervan weerhouden om deel te nemen aan collectieve activiteiten: angst, taal, mobiliteit/buurt, geestelijke gezondheid, inkomen, tijd, het gevoel niet legitiem te zijn enz.

Er werd ook een inventarisatie gemaakt van bestaande regelingen in de zorgzone (en daarbuiten) die kwetsbare begunstigden zouden kunnen ondersteunen en aanmoedigen om deel te nemen aan activiteiten. Vrijwilligersinitiatieven (Rode Kruis, zorgconciërges, Citisen-project) werden genoemd, evenals het werk van gezinshulpen die mensen begeleiden naar activiteiten. Volgens de leden van de groep bestaat het aanbod, maar is het niet zichtbaar genoeg. Ze benadrukten ook dat het belangrijk is om informele samenkomsten (buurtfeesten, burendag) te stimuleren.

Actiepistes

De deelnemers moedigen aan om de welzijnsbevorderende activiteiten in de zorgzone te blijven inventariseren. Bijzondere aandacht moet uitgaan naar kwetsbare mensen: het zou interessant zijn om initiatieven toe te voegen aan de lijst die de meest kwetsbare mensen begeleiden om deel te nemen aan deze activiteiten (buurtinitiatieven, ‘verenigingstaxi’s’ enz.).

Hoe kunnen bewoners beter in staat stellen om met hun huisvestingsproblemen om te gaan?

Problemen met huisvesting (onbewoonbaarheid, dreigende uitzetting, problemen met toegang tot huisvesting, huurgeschillen enz.) zijn ook een uitdaging van gezondheidsbevordering die professionals als prioriteit hebben aangemerkt tijdens de eerste bijeenkomst van het thematisch overleg.

Er wordt voorgesteld om een lijst op te stellen van diensten die bewoners van de zorgzone met deze problemen kunnen helpen en om die diensten zichtbaarder te maken voor professionals uit de welzijns- en gezondheidssector, zodat zij de begunstigden (huurders, kwetsbare eigenaars en/of mensen die net hun woning hebben verloren of op het punt staan deze te verliezen) gemakkelijker naar de juiste diensten kunnen verwijzen.

Om vooruitgang te boeken op dit gebied werden er drie subgroepen opgericht om te werken aan concrete gevallen van huisvestingsproblemen. Bedoeling was om in kaart te brengen welke middelen professionals kennen om deze gevallen op te lossen en wat de mogelijke tekortkomingen zijn.

Actiepistes

Veel diensten op het gebied van huisvesting zijn verzadigd. Toch toonden de deelnemers interesse in een repertorium waarin alle nuttige bronnen voor het vinden van woonruimte, het beheer ervan of het omgaan met huurproblemen worden gecentraliseerd. Het is de bedoeling om de bestaande diensten in de zorgzone (evenals enkele relevante gewestelijke diensten) in kaart te brengen en om duidelijk te maken met welke structuren contact moet worden opgenomen naargelang van de ondervonden moeilijkheden.

Monitoring van de behoeften

Tijdens het vorige Thematisch overleg gaven de deelnemers hun mening over de verschillende uitdagingen op het gebied van preventie en gezondheidsbevordering waarmee ze in hun werk te maken hebben. Tijdens deze bijeenkomst werden de vastgestelde behoeften opnieuw bekeken en werd de deelnemers gevraagd om ze te prioriteren.

1.     De strijd tegen sociaal isolement.

2.     Onzekere huisvesting.

3.     (ex aequo) Ondersteuning voor kwetsbare mensen om toegang te krijgen tot en deel te nemen aan gemeenschaps- en welzijnsactiviteiten; ondersteuning voor mantelzorgers, administratieve ondersteuning en vrijwilligersfaciliteiten voor mensen met psychologische problemen.

Andere thema’s die door de deelnemers werden genoemd, waren het gebrek aan diensten voor daklozen in zorgzone Zuid-Oost (geestelijke gezondheid, douches), valpreventie voor ouderen, preventie van lachgasverslaving en behoefte aan huisvesting voor mensen met geestelijke gezondheidsproblemen in combinatie met een verslaving.

Tot slot werd er een extra thema aangekaart: de behoefte van de bevolking aan gezondheidsvaardigheden en gezondheidseducatie.

Nieuws delen 

Aan het einde van de bijeenkomst werd nieuws van de deelnemers en de sector gedeeld. Dat is terug te vinden aan het einde van de presentatie.

De volgende bijeenkomst van het Thematisch overleg ‘Preventie en gezondheidsbevordering’ vindt plaats op dinsdagnamiddag 25 februari in Kersenlarenlaan 241, 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe.