Derde bijeenkomst ‘Laten we praten over perinatale zorg!‘: samenvatting van de gesprekken

De derde bijeenkomst van ‘Laten we praten over perinatale zorg!’ vond plaats op 23 september en werd bijgewoond door 16 welzijns- en gezondheidsprofessionals uit zorgzone Zuid-Oost.

Op de agenda: een workshop om elkaar te leren kennen, een presentatie van de omzendbrief van het RIZIV en de functies die daaruit voortvloeien, en de voorbereiding voor de volgende bijeenkomst op 11 december, die Born in Belgium Professionals zal bijwonen.

Er is een nieuw programma rond de ‘eerste 1000 dagen’ dat gericht is op het verbeteren van de zorg en ondersteuning voor zwangere vrouwen, hun kinderen en hun gezin tijdens de eerste 1000 dagen. 
 
Brusano heeft daarin de volgende taken:
• De betrokkenen (huisartsen en meer gespecialiseerde artsen) en al bestaande praktijken in kaart brengen
• Geïnteresseerde actoren uit de Brusselse welzijns- en gezondheidssector informeren over het perinatale programma en de implementatie ervan faciliteren
• De kans grijpen om samen na te denken over de uitdagingen van perinatale zorg in elke zorgzone, ervaringen op het terrein te delen en samen te werken
• Rollen bespreken (screening, ondersteuning en zorg, coördinatie)
• Onderlinge kennis stimuleren tussen actoren uit de welzijns- en gezondheidszorg en netwerken vanuit de 5 zorgzones

Deze derde bijeenkomst bracht 16 professionals uit de welzijns- en gezondheidszorg samen die werken rond perinatale zorg in zorgzone Zuid-Oost.

Doelstellingen van deze derde bijeenkomst:

• Presentatie van de omzendbrief van het RIZIV en de functies die daaruit voortvloeien
• Voortzetting van de workshops om elkaar te leren kennen
• Aanzet van werkpunten voor de volgende vergadering

Belangrijkste bevindingen en gesprekken

Na een inleiding gericht op het hercontextualiseren van de cyclus van bijeenkomsten en de doelstellingen ervan, presenteerde het Brusano-team een overzicht van de bijeenkomsten die in de andere zorgzones zijn georganiseerd, en een overzicht van de ziekenhuizen en zorgverleners die zich al hebben aangesloten bij of interesse hebben getoond in het programma ‘eerste 1000 dagen’.

Het team presenteerde vervolgens de omzendbrief van het RIZIV van juni 2025, die meer details geeft over de verstrekkingen, facturatiemodaliteiten en toepassingsvoorwaarden.

De omzendbrief specificeert vier functies die gefactureerd mogen worden: screening van psychosociale kwetsbaarheden, persoonlijk prenataal adviesgesprek, zorg- en welzijnscoördinatie en multidisciplinair overleg.

De gesprekken rond de functies brachten een aantal uitdagingen en frustraties van de deelnemers aan het licht:

• De administratieve en logistieke aspecten (dubbel invoeren, compatibiliteit van software, afzonderlijke facturering enz.) van het BIB-platform zijn veel werk en de spelers op het terrein voelen zich op dit punt niet gehoord.
• De indruk bestaat dat het programma voor de eerste 1000 dagen via de BIB-tool ziekenhuizen vraagt om te herhalen wat ze op het terrein al doen, maar dat ze moeite moeten doen om BIB te integreren.
• De uitdaging van rentabiliteit is momenteel sterk voelbaar in alle organisaties.

We gingen ook door met het werk dat we tijdens de vorige bijeenkomst waren begonnen om elkaar beter te leren kennen, zodat we de deelnemers beter kunnen tonen welke diensten en faciliteiten beschikbaar zijn om zwangere vrouwen en hun gezinnen te ondersteunen.

Er werden drie rondetafelgesprekken georganiseerd: het D-Broej-project in het Wijkhuis Chambéry, de moeder-kindpool in het CHIREC-ziekenhuis en Kind en Gezin stelden hun activiteiten voor.

Enkele van de punten die tijdens de bespreking naar voren kwamen:

• Ziekenhuizen worden geconfronteerd met situaties die vanuit sociaal oogpunt steeds gecompliceerder worden: die situaties vereisen een groot netwerk van professionals rond de patiënt.
• Er is een gebrek aan ondersteuning voor kinderen die onder gerechtelijk toezicht geplaatst zijn: soms verblijven ze maandenlang op de kinderafdeling. Die dienst is geen geschikte omgeving voor hen en zorgt voor een aanzienlijke werklast voor de teams.
• Over het algemeen hebben huisvestingsproblemen een aanzienlijke invloed op het welzijn van kinderen.
• Nederlandstalige instellingen zoals Kind en Gezin zijn nog steeds onbekend bij ouders in Brussel, die denken dat ze er alleen terechtkunnen als ze zelf Nederlandstalig zijn.

Werkvooruitzichten voor toekomstige bijeenkomsten

Om werkpunten voor de toekomstige bijeenkomsten in kaart te brengen, benadrukten we de bezorgdheid van professionals over het gebrek aan coördinatie tussen spelers:

• Zeer kwetsbare patiënten die zonder professioneel netwerk in het ziekenhuis belanden.
• De coördinatie met instellingen voor jeugdhulp en justitie (Service de l’Aide à la Jeunesse, Service de la Protection de la Jeunesse) blijft erg complex: de contacten verlopen niet positief en zijn in de praktijk moeilijk tot stand te brengen.
• Gebrek aan coördinatie tussen Nederlandstalige en Franstalige diensten.
• Gebrek aan ondersteuning voor gezinnen bij kwesties rond geestelijke gezondheid: er worden problemen vastgesteld, maar niet doorgegeven.
• Er is geen overzicht van de stappen die al zijn ondernomen voor een gezin: hetzelfde verzoek wordt naar verschillende diensten gestuurd.
• Zorg voor oudere kinderen wanneer mensen die bevallen in instellingen wonen (kraamklinieken, asielzoekerscentra): oudere kinderen worden daar niet verzorgd en worden daarom in het ziekenhuis opgenomen, wat het verblijf van de ouder bemoeilijkt.

In de loop van de volgende bijeenkomsten zullen we de gelegenheid hebben om voort te bouwen op die bevindingen.
We zullen ook aandacht blijven hebben voor netwerkmomenten door middel van onze workshops om elkaar te leren kennen.
Vanaf december komt BIB naar alle bijeenkomsten rond perinataliteit. Hiervoor wordt 1 uur uitgetrokken.
Sabine Verschelde van Born in Belgium Professionals zal een praktische en interactieve workshop geven over het gebruik van het platform. Ze zal ook vragen beantwoorden.

Save the date: Volgende bijeenkomst: donderdag 11 december 2025, 12.00-14.30 uur